"Λιθοβολισμός" της πολιτικής επικοινωνίας (Ι)

"Οι τρεις πυλώνες της αποδιάρθρωσης του πολιτικού συστήματος της χώρας είναι τα media, οι δημοσκοπήσεις και η πολιτική επικοινωνία", είπε -περίπου- σε πρόσφατη εκδήλωση του περιοδικού "Μεταρρύθμιση" ο γνωστός δημοσιογράφος Ριχάρδος Σωμερίτης. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν η σκέψη ότι στην Ελλάδα υπάρχει "υπερκατανάλωση" media και δημοσκοπήσεων, ενώ -κατά τη δική μου αίσθηση- "υποκατανάλωση" πολιτικής επικοινωνίας... Στοιχεία δεν θα βρούμε, υπάρχει, όμως, πληθώρα ενδείξεων. Το "τελικό αποτέλεσμα" που δείχνουν αρκετοί πολιτικοί οργανισμοί και ορισμένα πολιτικά πρόσωπα, δίνει επιχειρήματα σε όσους θα έλεγαν ότι υπάρχει έλλειμμα επαγγελματικής υποστήριξης πολιτικού consulting.

Μια τέτοια συζήτηση είναι αρκετά δύσκολο να γίνει οργανωμένα, καθώς στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές διαφορετικές αντιλήψεις περί του τι είναι η πολιτική επικοινωνία, όπως, π.χ.:
-ένα σύστημα "ενδιάμεσων" για την παρουσία στα media,
-ένα πρόσωπο που κάνει μόνο consulting σε θέματα υψηλής πολιτικής και ενδεχομένως δίνει/επιβάλλει "έτοιμες" πολιτικές θέσεις στον πολιτικό,
-ένας πόλος παραγωγής του δημιουργικού μιας καμπάνιας, που αναλαμβάνει μετά την εφαρμογή της (π.χ. σε σποτάκι) και οργανώνει εκδηλώσεις,
-ένας μηχανισμός οργάνωσης υποστηρικτών σε μεγάλες εκλογικές περιφέρειες,

-ένα πρόσωπο που γράφει ατάκες για να τις πει ο πολιτικός -κατά κανόνα στην τηλεόραση.

Υπάρχουν πολλές εκδοχές και αρκετές απόψεις για όλα αυτά... Πάντοτε, όμως, είναι χρήσιμο να δούμε τι γίνεται σε ποιο "ηλικιωμένες" δημοκρατίες και σε πιο μεγάλες αγορές. Και τα δύο παίζουν το ρόλο τους... Και η παράδοση μιας δημοκρατίας που έχει δημιουργήσει τεχνογνωσία, προϊστορία, case studies, διαθέτει και κάποιους "σοφούς" που θυμούνται ωραίες ιστορίες πολιτικής επικοινωνίας από το '70 και το '80, από επιτυχίες και fiascos. Εχει σημασία, όμως, και το μέγεθος της πολιτικής αγοράς, από την άποψη ότι υπάρχουν budgets για να υποστηρίξουν την επιβίωση μιας επαγγελματικής προσέγγισης της πολιτικής επικοινωνίας. Να δημιουργηθούν στελέχη και να έχουν τη δυνατότητα εταιρείες να πραγματοποιήσουν επενδύσεις. Να αναπτυχθούν ακαδημαϊκές σπουδές, όχι εν κενώ, αλλά σε αλληλεπίδραση με πραγματικές ασκήσεις πολιτικής επικοινωνίας...

Τον τελευταίο καιρό μελέτησα με ενδιαφέρον την υπόθεση του Alastair Cambell (γνωστού συμβούλου του Blair), το viral marketing του Obama, την τοποθέτηση του Gordon Brown, που πηγαίνει το εκκρεμές στην αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με τον Blair, το "γαϊτανάκι" ανάμεσα στην Hillary και τον Bill Clinton. Ξαναδιάβασα ένα κείμενο, που αναφέρεται στο πώς ο Robert Kennedy, σε μια δραματική βραδυά, έσκισε τις εισηγήσεις των συμβούλων του και αντιμετώπισε οργισμένους μαύρους της Alabama απαγγέλοντας δύο στίχους από τον Αισχύλο... Επειδή ετοιμάζω πολλές κούτες για μετακόμιση, βρήκα "Το τέλος της μικρής μας πόλης" του Δημήτρη Χατζή, όπου υπάρχει το καταπληκτικό διήγημα "Η διαθήκη του καθηγητή". Τις επόμενες μέρες θα διαβάσω για πολλοστή φορά αυτό το διήγημα και θα "κλέψω" χρόνο για μερικές παραπάνω σκέψεις ως προς τον "λιθοβολισμό" της πολιτικής επικοινωνίας...

Μαντέψατε σωστά, το ζητούμενο δεν είναι τι κάνουν στην Ουάσινγκτον ή στο Λονδίνο, αλλά εάν στα δικά μας μπορούμε να πάμε μερικά βήματα παραπέρα. Και, τέλος, είναι ανοικτή η δυνατότητα "λιθοβολισμού" των πάσης φύσεως πολιτικών-επικοινωνιακών συμβούλων, αλλά θα ήταν το ίδιο υπερβολικό με το να εξοστρακίζονταν όλοι οι πολιτικοί ή να "φιμώνονταν" σύμπαντες οι δημοσιογράφοι.