Monday, May 31, 2010

Μια μεγάλη ευκαιρία για κάποια ελληνικά Media. Τι θα γίνει προς το 2012-13


Στην αρχή νόμισα ότι ήμουν άτυχος και έπεσα σε κακή συγκυρία. Τους τελευταίους 10 μήνες συγκέντρωσα μια σειρά άρθρα και αναλύσεις, που απαρτίζουν το πρώτο E-Book που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα και έχει θέμα «Πώς θα είναι το 2012 το marketing, τα media, η επικοινωνία». Μια δεύτερη σκέψη με οδήγησε στην πεποίθηση ότι όλο αυτό το υλικό βοηθάει να δούμε πώς θα είναι τα ελληνικά media το 2012-13. Με έσπρωξε στο συμπέρασμα ότι τα ελληνικά media, για την ακρίβεια κάποια από αυτά, θα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία τα επόμενα τρία χρόνια... Ας δούμε γιατί...

Δύο μοντέλα: το διεθνές και το εγχώριο

Δύο μοντέλα δεν δουλεύουν πια για τα Media. Το πρώτο είναι το παγκόσμιο μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο τα Μέσα διέθεταν πληροφορίες, αλλά έβγαζαν το ψωμί τους από τις μικρές αγγελίες και τις διαφημίσεις. Το δεύτερο μοντέλο ήταν κυρίως ελληνικό και σύμφωνα με αυτό έβγαζαν έσοδα όχι από τη media-κη δραστηριότητά τους, αλλά από τη διαπλοκή τους με την πολιτική και την επιχειρηματική εξουσία.
Το πρώτο μοντέλο πνέει τα λοίσθια παγκοσμίως, το δεύτερο έχει χάσει -στην Ελλάδα του ΔΝΤ- την βασική αρχή λειτουργίας.
Η υπόθεση σε αυτό το σημείωμα είναι ότι λόγω των ραγδαίων εξελίξεων, η πληροφόρηση θα αποκτήσει στην Ελλάδα ξανά δύναμη. Θα αποκτήσει δύναμη, χωρίς όμως να επανακτήσει αξία, με την έννοια ότι τα έσοδα από διαφήμιση/πωλήσεις, στην εποχή του Internet, είναι -όπως φαίνεται παγκοσμίως- σπάνια σε θέση να καλύψουν το κόστος.
Η επανάκτηση δύναμης όμως θα δώσει μια νέα ευκαιρία σε λίγα media, τα οποία κατ' ανάγκην θα συνδυάζουν μια άλλη πλατφόρμα (τύπος, TV, radio) με την πλατφόρμα του Online/Mobile. Αν έχουν ισχυρή, ερευνητική πληροφόρηση, θα έχουν μια ευκαιρία να διαθέσουν και άλλες, διαφανείς και σχετικές υπηρεσίες, μέσω των οποίων θα είναι κερδοφόρα. Δεν θα είναι πολλά αυτά τα media. Η Ελλάδα του ΔΝΤ δεν θα μπορεί επουδενί να καλύψει τα κόστη άνω των 50 (!) ημερησίων εφημερίδων εθνικής κυκλοφορίας, που βγαίνουν στα περίπτερα τη δεκαετία 2000-2010.
Η τεκμηρίωση όλων των παραπάνω βρίσκεται στα 20 κεφάλαια του E-Book που είχα την επιμέλεια, με θέμα «Πώς θα είναι το 2012 το marketing, τα media, η επικοινωνία, τα social media».
ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΔΥΝΑΜΗ;

Ήδη έχει αρχίσει μια τεράστια διαπάλη για την επίρριψη ευθυνών σε πολιτικούς, σε επιχειρηματίες, σε media, στον διεθνή παράγοντα (π.χ. Goldman Sacks). Η μετά ΔΝΤ Ελλάδα δεν μπορεί να ανταποκρίνεται στο κόστος του πολιτικού συστήματος, όπως αυτό καταγράφηκε το 2006-2008. Ομοίως δεν θα είναι σε θέση να καλύπτει τα κέρδη των επιχειρήσεων της ιδίας περιόδου. Η πορεία για να επιτευχθεί ισορροπία σε χαμηλότερο σημείο. Κατά πάσα πιθανότητα, η υποβάθμιση του επιπέδου δεν θα επιτευχθεί μόνο μέσα από θεσμικές διαδικασίες, όπως είναι η δικαιοσύνη (για τιμωρία επίορκων πολιτικών) ή η Επιτροπή Ανταγωνισμού και το πτωχευτικό δίκαιο (για την αντιμετώπιση των εκτός νομίμων ορίων επιχειρήσεων). Η διαδικασία «αποχώρησης» θα διεξαχθεί σε αρκετό βαθμό μέσω καταγγελιών και «καταγγελιών», διαρροών και διεισδυτικών δημοσιογραφικών ερευνών.
Τα media δεν χρειάζονται μόνο ως πεδίο διεξαγωγής αυτής της διαμάχης. Θα είναι αναγκαία για την καταγραφή της εμφάνισης του νέου, των καινούργιων επιχειρήσεων που θα αναπτυχθούν χάρη στην καινοτομία, των νέων ελληνίδων/ελλήνων που θα κατακτούν κορυφές εκτός Ελλάδος, της συμβολής των νόμιμων και δημιουργικών οικονομικών μεταναστών, που μπορούν να αποτελέσουν μια από τις πηγές ανάκαμψης της Ελλάδας.
Ποιοι είναι αυτοί οι λίγοι από το χώρο των media που θα επωφεληθούν από αυτή την ευκαιρία;

Εκείνοι οι οποίοι, κατά βάσιν, θα συνδυάσουν τέσσερις κινήσεις:


1. Επένδυση στη δημοσιογραφία και στο περιεχόμενο: μάλλον δεν χρειάζεται τεκμηρίωση αυτή η υπόθεση.
2. Επένδυση στους νέους/νέες: τα ελληνικά media ακολούθησαν την αύξηση του μέσου όρου ηλικίας, όπως όλα τα φαινόμενα/θεσμοί που συνδέθηκαν με τη γενιά του Πολυτεχνείου. Η επιβίωση των media περνά μέσα από την στρατολόγηση (όχι απλώς πρόσληψη) νέων ανθρώπων, οι οποίοι θα μπουν με καθαρή ματιά, με τέλεια γνώση του Internet και χωρίς «βαρίδια» στη μάχη της πληροφόρησης.
3. Επένδυση στο Internet: εκπλήττομαι, εντυπωσιάζομαι, μένω άναυδος όταν μιλώ με μεγάλους ελληνικούς Ομίλους, σχετικά με την πολιτική τους στο online. Λόγω αυτών των συζητήσεων, έχω κατανοήσει πλήρως τα εμπόδια που έχουν, αλλά αυτό με οδηγεί στην υπόθεση ότι θα έχουν πολύ μεγάλα οφέλη οι πρώτοι 2-3 όμιλοι οι οποίοι θα επενδύσουν ουσιαστικά, με σχέδιο και αφιερώνοντας πραγματικά (πλην σχετικώς μικρά) κεφάλαια στην υπόθεση.
4. Επένδυση σε προσωπικότητες, στις νέες «υπογραφές»: τα αναγνωρίσιμα πρόσωπα από την τηλεόραση έχουν την αξία και την επιρροή τους, αλλά αυτό δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ανάγκη για επαγγελματίες αφοσιωμένους στο Μέσον που διάλεξαν (τον Τύπο, το ραδιόφωνο, το διαδικτυακο κείμενο/βίντεο/φωτό)
Και πάλι παραπέμπω στο E-Book, που μάζεψα «φασούλι το φασούλι» λίγο πριν την κρίση και αποκτά άλλη διάσταση, μετά την κρίση.


ΤΡΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΤΟΙ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΗ ΜΙΣΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ

Ένας πρακτικός κανόνας λέει ότι σε μια χώρα όπου έχουν μεγάλες δυσκολίες οι θεσμοί και το κράτος, σε αυτήν αποκτούν ευκαιρία τα media. Είναι χαρακτηριστική η παρακάτω εξιστόρηση από την Ελλάδα του 2010, την Ελλάδα της τρόικας και του ΔΝΤ.

Ένα πανικόβλητο μέλος της κυβέρνησης (στο χώρο της υγείας), ένας εξοργισμένος πολιτικός και ένας απελπισμένος επικεφαλής φαρμακευτικής εταιρείας με οδήγησαν στην πεποίθηση ότι το 2012 θα υπάρχουν πολύ δυναμικά ελληνικά media. Συνάντησα τον καθένα ξεχωριστά, μάλλον δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, αλλά και οι τρεις ήταν εκτός εαυτού για την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα στο χώρο της περίθαλψης.
Ήταν μέχρι πρόσφατα μέρος του συστήματος και οι τρεις τους, ούτε αριστεριστές, μήτε αναρχικοί. Το σύστημα ξέφυγε, είναι πλέον εκτός κάθε ελέγχου και έχει οδηγήσει ακόμα και αυτούς τους τρεις σε κατάσταση να κάνουν καταγγελίες, με στοιχεία και ντοκουμέντα. Για να προστατεύσουν τα στοιχειώδη.
Λίγο- πολύ περιγράφουν την κατάσταση που φαίνεται σε παλαιότερη ανάρτηση 'Απίστευτη σπατάλη στην Υγεία, τι τρελό πάρτυ' . Οι καταγγελίες τους έχουν παύσει προ πολλού να εισακούονται από τη διοίκηση των αρμοδίων φορέων, που θα έπρεπε να κάνουν ελέγχους και να τιμωρούν τους επίορκους που καταληστεύουν τα λεφτά των ταμείων και εξαπατούν τους ασθενείς.
Το μέλος της κυβέρνησης αποτελεί την πιο χαρακτηριστική περίπτωση: «έχω βρει ένα καραμπινάτο σκάνδαλο. Οι υπηρεσίες που εποπτεύω μου λένε να το αφήσουμε... Η δικαιοσύνη έχει χρονοβόρες διαδικασίες. Κάποια άλλα μέλη της κυβέρνησης, μου απαντούν ότι δεν είναι ώρα τώρα να τα βάλουμε με αυτά τα κυκλώματα. Το μόνο που έχω να κάνω για να προστατεύσω τη δουλειά μου είναι να το δημοσιοποιήσω στα media».
Ο επικεφαλής της φαρμακευτικής ήταν μάλλον ειλικρινής... Δεν ισχυρίστηκε ότι έκανε προσκοπισμό. Από ένα σημείο και πέρα, παραδέχτηκε, το σύστημα ξέφυγε και μπήκαν στο χορό αντιπρόσωποι φαρμακευτικών προϊόντων, γιατί αυτοί μπορούν να κάνουν μανούβρες και κόλπα που είναι αδύνατον να παρακολουθήσουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Οι τελευταίες ελέγχονται και από τους κανόνες της Wall Street, κάτι που τις υποχρεώνει να είναι πολύ προσεκτικές στην αντιμετώπιση της διαφθοράς σε χώρες όπως η Ελλάδα. Όλα αυτά τα είχα διαπιστώσει πριν το μεγάλο μπαράζ δημοσιευμάτων της Κυριακής 23ης Μαΐου και πριν αρχίσουν να γίνονται γνωστές οι έντονες καταγγελίες του http://ermippos.blogspot.com/

Κάπου εδώ τελειώνει το story, που έχει σχέση με το τι γίνεται στις δαπάνες της Υγείας και στις χρεώσεις των νοσοκομείων. Τα υπόλοιπα τα γνωρίζει και η τελευταία οικογένεια που ζει σε αυτή τη χώρα, καθώς έχει περάσει από νοσοκομείο, ιατρεία ασφαλιστικών ταμείων κλπ.
Αυτό που προκύπτει είναι ότι μέσα σε αυτή την κρίση, η κοινωνία θα αναζητήσει ξανά ανεξάρτητες φωνές, οι οποίες θα δημοσιοποιούν στοιχεία και θέματα τα οποία αφορούν την κοινωνία. Αρκετά παραδοσιακά media είχαν γίνει και αυτά μέρος του γενικού παιγνιδιού. Κάποια από αυτά θα αντιληφθούν ότι είναι όρος επιβίωσης η αποτίναξη των συνθηκών με τις οποίες μπήκαν σε «χρυσό κλουβί».
Κάποια νέα media θα προκύψουν από τη διασταύρωση του Internet με την παραδοσιακή ερευνητική δημοσιογραφία. Ορισμένα άλλα, θα αποτελέσουν δυναμικές online φωνές οι οποίες θα ασχολούνται με εξειδικευμένα θέματα. Η βιωσιμότητα όλων αυτών είναι ένα μεγάλο θέμα. Ένας απλός κανόνας της ζωής και της αγοράς λέει ότι εφόσον η κοινωνία έχει ανάγκη αυτή την πληροφόρηση, τότε θα βρει τον τρόπο να καλύψει τα κόστη τους, χωρίς να επανέλθουμε στην εποχή όπου το 50-60% των εσόδων των ελληνικών media προερχόταν, εμμέσως ή αμέσως, από το κράτος.

1 comment:

porcupine said...

Εξαιρετικό!