"Ζητείται μανικιουρίστα που να ξέρει Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά και Ρώσσικα"

“Βάλε στην άκρη τα μαθηματικά, αφού σε έχουν εκθέσει από το 2010 μέχρι σήμερα” μου ‘πέταξε’ κατάμουτρα πρόσφατα 32χρονος συνεργάτης. “Στον τάδε και στον δείνα τομέα οι εξελίξεις είναι καλύτερες απ' όσο προβλέπει ο ορθολογισμός σου”. Έχουν βάση αυτά που λέει ο αψύς νεαρός: όπως πολλές φορές έχει συμβεί στην Ελλάδα πχ. από το 1900 και μετά, η ξεγραμμένη κάθε τρίμηνο χώρα μας, τα κατάφερε καλύτερα απ' ό,τι πρόβλεψαν πολλοί σοφοί, οι διεθνείς οργανισμοί και οι εγχώριοι αναλυτές. Με μεγάλο τίμημα για το 28% των ανέργων και ένα επιπλέον 30%, δηλαδή εκείνων που έχουν τσακιστεί τα εισοδήματα και τα σχέδιά τους, αλλά το σκαρί κρατάει.

“Το 1940 ήμουν ένα καλομαθημένο κοριτσάκι που βρέθηκε μπροστά στην ισοπέδωση της Κατοχής’ μου διηγήθηκε πριν λίγο καιρό μια 85χρονη που είχε διάθεση να πιάσει συζήτηση. ‘Ήμουν μέσα στα πούπουλα και χρειάστηκε να πηγαίνω στα νεκροταφεία για να βρίσκω παπούτσια, να μην σου περιγράψω πώς. Θα βρούμε τις λύσεις και τώρα που όλα γύρω μας βουλιάζουν. Μετά την Κατοχή περπατούσα με τη μάνα μου ξυπόλητη γύρω στα 10 χιλιόμετρα για να μαζεύουμε πεσμένες ελιές από ξένους ελαιώνες. Οι πατούσες μου είχαν ξεσκιστεί από τα αγκάθια, αλλά κάπως έτσι πήραμε τους δρόμους και τα μονοπάτια που μας οδήγησαν σε καλύτερες μέρες τη δεκαετία του ’60 για να ξεσαλώσουμε στα ’70 και μετά”.

Τα success stories του λαού

Ένας 35χρονος έλληνας που παλεύει κάπου στη Μέση Ανατολή, με την καθαρή ματιά αυτού που πονάει για τη χώρα του, αράδιασε και αυτός μια σειρά συγκεκριμένα στοιχεία. Εικόνες και εξελίξεις, που δείχνουν μια διαφορετική εικόνα απ’ ό,τι η ψυχρή ανάλυση για την επόμενη διετία. Ναι, θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις που θα δοκιμάσουν την αντοχή της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά από την άλλη πλευρά, ‘κάτι γίνεται’ κάτω από τα ραντάρ.

Το 2013, μου είπε, γνωστό site που καταχωρεί αγγελίες εργοδοτών, φιλοξένησε αναζητήσεις στελεχών από επιχειρήσεις, όσες και το 2008. Αρκετά περισσότερες απ’ ό,τι το 2010,το 2011 ή το 2012. Δεν είναι απόδειξη ότι άνοιξε η αγορά εργασίας ή πως αυξήθηκε η απασχόληση, είναι όμως μια ένδειξη ότι υπάρχει κινητικότητα και ωρίμανση.

Μια από τις αγγελίες ζητούσε “μανικιουρίστα που να μιλάει αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά και ρώσικα”. Ένα δείγμα ότι ανοίγουν μεν θέσεις εργασίας, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ζητούνται προσόντα εξωφρενικά και –πάντως- αρκετά περισσότερα απ’ όσο δικαιολογεί η αμοιβή που προσφέρει ο εργοδότης. Αυτό όμως ισχύει και στις ΗΠΑ, στη Βρετανία και στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, όχι βεβαίως στον βαθμό που συναντάται στη χρεωκοπημένη Ελλάδα.

Οι θέσεις εργασίας στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες ή στο λιανικό εμπόριο σπανίζουν, αλλά υπάρχει ζήτηση στελεχών για πωλήσεις ή πληροφορική (σε επιλεγμένες εξειδικεύσεις πάντως).

Το σύνολο του κλάδου της πληροφορικής βρίσκεται ‘κολλημένο’ με τις εταιρείες να μειώνουν προσωπικό, λόγω κυρίως της μείωσης των έργων που παραγγέλνει το δημόσιο (που πληρώνει όποτε το θυμάται, κι ας προέρχονται όλα σχεδόν τα κονδύλια από το ευρωπαϊκό ΕΣΠΑ).

Παρόλα αυτά, μια ελληνική εταιρεία πληροφορικής κάνει εξαγορές και αναπτύσσει τις εξαγωγές της σε αρκετές χώρες, επιχειρώντας να αξιοποιήσει την ευκαιρία που χάθηκε τη δεκαετία του ’90 από ‘προπάτορες’ εταιρείες, που αποσυντονίστηκαν στη φούσκα του ελληνικού χρηματιστηρίου (1998-2001). Ο επικεφαλής μιας δεύτερης εταιρείας πληροφορικής, στριμωγμένος από την εγχώρια κρίση, ξεκίνησε πριν έξι χρόνια τα ταξίδια στην ‘άγονη γραμμή’. Παρότι είχε αποκομίσει ένα πολύ μεγάλο ποσόν την εποχή της φούσκας, ταξίδεψε σε χώρες που σνόμπαρε η Ελλάδα της ευμάρειας. Σήμερα η εταιρεία του έχει πολύ περισσότερα έσοδα από αυτές της αγορές, παρά από την Ελλάδα.

Ο γάιδαρος του Χότζα με mobile application

Κολλημένος στις δικές μου αναλύσεις που δεν βλέπουν σταθερά σημάδια βελτίωσης και πηγές ανάπτυξης, σκέφτομαι μήπως αυτά τα θροΐσματα είναι εξαιρέσεις μέσα σε ένα υφεσιακό κανόνα. Μας είχαν υποψιάσει και οι επίσημες αναγγελίες για success stories, όπου κάποιες ήταν 90% επικοινωνία και 10% ουσία. Όπως η περίπτωση όπου δύο εταιρείες έκαναν ένα κοινό project όπου θα δούλευαν 500 άτομα, αφού όμως θα είχαν προηγουμένως απομακρυνθεί 800.

Τέτοιες ανακοινώσεις που επιχειρούσαν να δείξουν ότι οι κεντρικές πρωτοβουλίες έφεραν ανάπτυξη, άφηναν στο ημίφως βελτιώσεις που πετυχαίνουν στο μικροεπίπεδο οι προσπάθειες πολιτών, κάποιων επιχειρήσεων και συλλογικοτήτων, σπρωγμένοι από την αγωνία τους να αντιμετωπίσουν την βαθειά κρίση.

Στην Αθήνα της δικτατορίας των ταξιτζήδων με την συνενοχή του πελατειακού κράτους, εδώ λοιπόν αναπτύχθηκε το Taxibeat που φέρνει τα πάνω-κάτω στη χρήση ταξί. Εξελίσσεται ίσως στην πιο επιτυχημένη παγκόσμια εφαρμογή ενός μοντέλου ανατροπής (disruption) των μεταφορών στην πόλη.

Στην Ελλάδα όπου τα λεμόνια Αργεντινής είναι πιο φθηνά από τα λεμόνια Κορίνθου, η Farmers Republic και το ‘Γίνε Αγρότης’ του Δ.Κουτσολιούτσου, επιχειρεί να καλύψει ένα κενό που έχει αφήσει η άθλια ιστορία των συνεταιρισμών και το τραγικό σύστημα πρόσβασης των αγροτικών προϊόντων στις αγορές.

Τρόμαξα πρόσφατα όταν άκουσα από τον επικεφαλής ελληνικής εταιρείας κατασκευής ανελκυστήρων ότι απασχολεί 800 άτομα. Πού πάει σε μια χώρα όπου η πτώση της οικοδομής έχει φθάσει (από το 2008) στο 80%; Η απάντηση είναι ότι εξάγει το 85% της παραγωγής του και ότι, σε μια επαρχιακή πόλη μακριά από την Αθήνα, εφαρμόζει μεθόδους –και μάλιστα σε στενή συνεργασία με τους εργαζόμενους– που είναι πολύ πιο προχωρημένες από τις θεωρίες που ακούγονται στα events της Αθήνας.

Το ανέκδοτο με το γάιδαρο του Χότζα που ψοφάει πάνω που πήγαινε να μάθει να ζει χωρίς τροφή, δεν είχε προβλέψει ότι μπορούν να αλλάξουν πολλά σε μια εποχή όπου πολλά γίνονται με mobile applications.

Αισιόδοξος με το στανιό;

Είμαστε μπροστά σε απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, ενώ ακούγονται από παντού παροχές που θυμίζουν αλλοτινές εποχές.

Το ένστικτό μου όμως λέει να λάβω υπόψη μου τα επιχειρήματα του 32χρονου και να τις μνήμες της 85χρονης. Δεν με βολεύουν, γιατί απαιτούν σκληρή δουλειά και θα αφήσω, για άλλη μια φορά , πολυαγαπημένα μου χόμπι για αργότερα. Η αλήθεια είναι ότι μια τέτοια επιλογή έχει και τα καλά της: δεν έχω χρόνο για να ασχοληθώ με τον ποιο ‘επώνυμο’ έχωσαν μέσα σήμερα, πόσο cult έχει γίνει η τηλεόραση, τι ‘κωλοτούμπα’ έκανε ο τάδε πολιτικός ή πώς αρκετοί της ελίτ έγιναν πιο πλούσιοι μέσα στην ανθρωπιστική τραγωδία της κρίσης.

“Δεν αλλάζεις ποτέ τα πράγματα παλεύοντας ενάντια στην υπάρχουσα κατάσταση” λέει κάπου ο αρχιτέκτονας, συγγραφέας και πολυμαθής Buckmister Fuller. “Για να αλλάξεις κάτι, χτίσε ένα νέο μοντέλο που κάνει την υπάρχουσα κατάσταση ξεπερασμένη”. Ταιριάζει πολύ στην χοντροκομμένη θέση μου ότι αντί να ασχολούμαστε ολημερίς με τα όσα είναι στραβά, έχει αξία να δώσουμε προσοχή, ενέργεια, χρόνο στις Καλές Πρακτικές, στις δυνάμεις (τα έργα) του Καλού.