Το Facebook διαλέγει τους φίλους μας, το Twitter καταγράφει τις ειδήσεις

Η συζήτηση αυτή αφορά τους πολίτες, τις οργανώσεις τους, τις εταιρείες, την οικονομική δραστηριότητα, ...όλους!

"Η μακράς διάρκειας μνήμη μας είναι η Google και η βραχυπρόθεσμη μνήμη μας είναι το Twitter", είπε κάποιος πρόσφατα σε μια ομιλία.

Η τουρκικής καταγωγής Zeynep Tufekci παρατήρησε το περασμένο καλοκαίρι ότι ενώ στο Ferguson εξελίσσονταν δυναμικές αντιδράσεις για την δολοφονία ενός άοπλου αφροαμερικανού από την αστυνομία, στη ροή του λογαριασμού της στο Facebook, δεν εμφανιζόταν καθόλου το γεγονός.

Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρούνται μεγάλες αντιδράσεις από πρόσωπα και επιχειρήσεις για την επιλογή του Facebook, για πολλοστή φορά, να αλλάξει το πώς εμφανίζονται οι πληροφορίες στο λογαριασμό που έχει ο καθένας μας σε αυτό το Κοινωνικό Δίκτυο. Το Facebook κρατά μυστική την διαδικασία (αλγόριθμο) που καθορίζει ποιοί ‘φίλοι’ μας εμφανίζονται στη ροή και ποιοί όχι. Την αλλάζει συχνά τα δύο τελευταία χρόνια, με έναν τρόπο που κατά κανόνα επιλέγεται για να αυξάνει τα διαφημιστικά του έσοδα.

Οι αντιδράσεις αυξάνονται και πληθαίνουν, καθώς η λειτουργία των Κοινωνικών Δικτύων έχει κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, αλλά επηρεάζει και τον τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας.

Πρώτα λίγα λόγια για τις κοινωνικές παραμέτρους:

ΠΟΙΟΣ ΔΙΑΛΕΓΕΙ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΜΑΣ: Καθώς ολοένα και περισσότερα άτομα δίνουν περισσότερο χρόνο στη διαδικτυακή τους παρουσία, αυτό επηρεάζει και τις κοινωνικές τους σχέσεις. Μπορείτε όμως εύκολα να παρατηρήσετε ότι ‘βλέπετε’ σπάνια στο Facebook παιδικούς , στενούς σας φίλους, όχι γιατί δεν έχουν δραστηριότητα σε αυτά, αλλά επειδή έτσι επέλεξε ο αλγόριθμος.

ΚΑΜΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: Μετρήστε το χρόνο που αφιερώνετε στα Κοινωνικά Δίκτυα. Μήπως είναι αρκετά περισσότερος απ’ όσο υπολογίζατε όταν ξεκινούσατε την ενασχόλησή σας πριν δύο χρόνια; Μήπως είναι χρόνος που αφαιρείτε από τις ‘ζωντανές’ κοινωνικές συναναστροφές ή τη δουλειά σας; Σας ‘τραβάνε’ μήπως τα βίντεο με γάτες ή με παιδιά-θαύματα; Πόσο ‘κολλάτε’ σε αυτά; Αμελείτε την γυμναστική σας ή αναβάλετε την επίσκεψη σε έναν ηλικιωμένο συγγενή για να ‘ανεβάσετε’ μια φωτογραφία;

Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΕ ΓΥΑΛΙΝΟ ΠΥΡΓΟ: Άτομα έχουν χάσει την ευκαιρία να προσληφθούν γιατί ανεβάζουν πολλές φωτογραφίες από νυχτερινές εξόδους ή σχόλια φανατισμού για έναν ποδοσφαιρικό αγώνα.

‘Η μακράς διαρκείας μνήμη μας είναι η Google και η βραχυπρόθεσμη μνήμη μας είναι το Twitter’ είπε πρόσφατα κάποιος σε μια ομιλία. Η ζωή πολλών ανθρώπων έχει πλέον μεταλλαχθεί χάρη στον πλούσιο χρόνο που αφιερώνουν στα Κοινωνικά Δίκτυα.

Οι αλλαγές στην επαγγελματική δραστηριότητα και στην οικονομική ζωή δεν είναι μικρότερες.

Να μια πρώτη γεύση:

ΠΟΙΟΣ ΦΙΛΤΡΑΡΕΙ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: η Emily Bell, διευθύντρια στο Columbia Journalism School (με θητεία στον Guardian) έκανε πρόσφατα μια μνημειώδη ομιλία ως προς το ποιός ελέγχει πλέον την ροή των ειδήσεων. Αξίζει να την μελετήσετε για να έχετε μια εικόνα των αλλαγών και των νέων συνθηκών.

ΠΟΙΟΣ ΕΛΕΓΧΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Πολλοί Οργανισμοί γοητεύτηκαν από την εύκολη και –θεωρητικά- χαμηλού κόστους επικοινωνία που προσφέρουν τα Κοινωνικά Δίκτυα και βασίζουν, πλέον, μεγάλο μέρος της σε αυτά. Οι συχνές αλλαγές των αλγορίθμων έχουν δείξει ποιό είναι το τίμημα, καθώς έχουν εκχωρήσει σημαντικό τμήμα της εικόνας τους σε τρίτους, που αλλάζουν τους κανόνες χωρίς προειδοποίηση.

Η μελετητική εταιρεία Forrester συστήνει κινήσεις ανεξαρτησίας, ώστε ο Οργανισμός να έχει μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας και να μην εξαρτάται από τις ‘μυστικές συνταγές’ των αενάως διαφοροποιούμενων αλγορίθμων.

Οι πολίτες και οι Οργανισμοί ‘βολεύτηκαν’ με την εύκολη και ‘δωρεάν’ δημοσίευση των απόψεών τους στα Κοινωνικά Δίκτυα και παραμέλησαν τα sites και τα blogs τους. Ήρθε η ώρα να τα ‘ξαναπιάσουν’.

Η ‘άκοπη’ δημοσίευση από την άλλη έχει δημιουργήσει ‘content nausea’, τόνους από ‘σκουπίδια’ που ‘τραβάνε’ την προσοχή και ‘σκοτώνουν’ τον ελεύθερο χρόνο. Ο δρόμος για την χειραφέτηση απαιτεί ποιότητα πληροφοριακού υλικού (content) και επιλογές.

Όπως λέει και η Emily Bell, που μνημονεύτηκε παραπάνω, είναι κρίσιμη η μάχη ανάμεσα στους μηχανικούς (που ελέγχουν τα Κοινωνικά Δίκτυα) και στα media , που έχουν άλλες αρχές για την ροή της πληροφορίας και δεν επαφίενται στους αλγόριθμους.

Η διαμάχη είναι ισχυρή, κάτι που ευνοεί οποιοδήποτε νεοπαγές Κοινωνικό Δίκτυο εμφανίζεται ως αντι-Facebook, όπως συνέβη με το Ello (που έχει αρκετά στοιχεία ανωριμότητας).

Το έτερο δημοφιλές δίκτυο, το Twitter εμφανίζεται πιο δημοκρατικό καθώς εμφανίζει σε χρονολογική σειρά οτιδήποτε γράφεται, αλλά αντιμετωπίζει επιθέσεις από επενδυτές: το ότι δεν χρησιμοποιεί αλγόριθμο για να επιλέξει τι θα δούμε έχει τίμημα στα κέρδη του (εξού και διερευνά την προοπτική να το ξεκινήσει).

Το Facebook παραμένει πανίσχυρο αλλά έχει αρχίσει η συζήτηση για την μετά τα Κοινωνικά Δίκτυα εποχή. Η συζήτηση αυτή αφορά τους πολίτες, τις οργανώσεις τους, τις εταιρείες, την οικονομική δραστηριότητα, σε τελική ανάλυση την ίδια τη λειτουργία της δημοκρατίας.