Ο ρόλος των γονέων στο «σχολείο του μέλλοντος»

«Ο γιος σας δεν άφηνε τους άλλους μαθητές να κάνουν μάθημα, έκαναν συνέλευση και αποφάσισαν να το μεταφέρουμε στους γονείς του», είπε ο διευθυντής ενός γυμνασίου στον πατέρα ενός μαθητή της Β’ τάξης. Η στάση αυτή έρχεται σε συνέχεια της αντίληψης ότι οι μαθητές της Α’ Γυμνασίου μπορούν να ψηφίζουν για το αν θα κάνουν κατάληψη του σχολείου.

Η απουσία της Πολιτείας, η ανασφάλεια κάποιων εκπαιδευτικών και η αδιαφορία αρκετών γονέων, έχουν δημιουργήσει ένα τεράστιο κενό στους κανόνες λειτουργίας του σχολείου. Έχει δοθεί πολύ μεγαλύτερο βάρος στους ώμους των μαθητών, απ' όσο μπορούν να σηκώσουν. Το ζήτημα δεν είναι να επανέλθουμε σε οποιαδήποτε μορφή αυταρχικού σχολείου, αυτό που ζήσαμε εμείς οι παλιότεροι και το απορρίπτουμε χωρίς δεύτερη κουβέντα. Εξίσου προβληματικό, όμως, είναι και το παραμελημένο σχολείο, εκείνο όπου η αυτενέργεια των μαθητών υποκαθιστά την έλλειψη διαδικασιών, κανόνων και αρχών.

Οι κοινωνικοί εταίροι του σχολείου, με την έννοια των stakeholders στην δράση των Οργανισμών, είναι η Πολιτεία, οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, η τοπική κοινωνία και οι ίδιοι οι μαθητές. Αυτοί είναι οι «παίκτες» που οφείλουν να βρουν πεδίο συναίνεσης και πλαίσιο λειτουργίας. Σε αυτό το «γήπεδο», οι γονείς πρέπει να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες από αυτές που νομίζουν σήμερα ότι έχουν. Ο υπερπροστατευτισμός ή η καταβολή απλόχερων οικονομικών δαπανών, δεν τους απαλλάσσει από την ευθύνη να αυξήσουν την ποιότητα της ενασχόλησής τους με τα παιδιά τους.

Η Πολιτεία, σε αρκετές περιπτώσεις, είναι δέσμια του «πολιτικού κόστους» των κυβερνήσεων και αφήνει κενά. Οι εκπαιδευτικοί είναι, σε άλλες περιπτώσεις, εγκλωβισμένοι ανάμεσα στις διεκδικήσεις τους και στην ταχύτατη εξέλιξη της γνώσης. Οι γονείς είναι στο σπίτι, περνούν (ή θα έπρεπε να περνούν) αρκετές ώρες του ελεύθερου χρόνου μαζί με τα παιδιά τους, είναι ο σύνδεσμος των μαθητών με την τοπική κοινωνία. Δεν αρκεί, όμως, η παροχή καλών φροντιστηρίων, ούτε η αγορά του πιο σύγχρονου υπολογιστή, ούτε η παροχή σπουδών σε ένα καλό ιδιωτικό σχολείο. Καλώς ή κακώς, αυτά που μπορεί να μάθει το παιδί στο σπίτι –και στον τομέα των γνώσεων και στην περιοχή της αγωγής-, δεν είναι εύκολο να διδαχθούν στο σχολείο ή στην –ανύπαρκτη- γειτονιά.

Ζητούνται από τις γονείς θυσίες; Δεν νομίζω… Θα πρέπει να αντιληφθούν ότι οφείλουν να επιδιώκουν τα παραπάνω με περισσότερο συνειδητό τρόπο. Δεν αρκεί το ενδιαφέρον τους, θα πρέπει να το εκφράσουν με αποτελεσματικό τρόπο, οφείλουν να αποκτήσουν γνώσεις.

Με τρόπο προβοκατόρικο, υποστηρίζω ότι το κύριο θέμα για το σχολείο του μέλλοντος, δεν είναι η τεχνολογία. Ωστόσο, οι γονείς μπορούν να κερδίσουν πολλά από τα social media και την δικτύωσή τους με άλλους γονείς ή και ανήσυχους εκπαιδευτικούς... Η γνώση και η εμπειρία εντοπίζονται σήμερα πολύ πιο εύκολα μέσω του Διαδικτύου, παρά με φυσικό τρόπο. Ένας γονιός που ψάχνει για ένα θέμα, είναι πιθανόν να μην βρει ανταπόκριση ούτε στο υπουργείο Παιδείας, ούτε στους καθηγητές του σχολείου των παιδιών του, ούτε στον συγκεκριμένο Σύλλογο Γονεών που συμμετέχει. Μέσα από το Internet, σε εξειδικευμένα site ή σε δυναμικά blogs μπορεί να βρει απαντήσεις στα θέματα που τον απασχολούν, να ανταλλάξει απόψεις, να φτιάξει μια online κοινότητα, που θα ασχοληθεί με ένα θέμα που τον «καίει».