Monday, February 25, 2008

Οι άνθρωποι της εξουσίας, ντεμοντέ σε θέματα περιβάλλοντος


Ο Γερουσιαστής McCain, ο (πιθανότερος) υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων για την Προεδρία των ΗΠΑ, έχει προχωρημένες απόψεις στα θέματα της Κλιματικής Αλλαγής. Οι περισσότερες διαφημίσεις εταιρειών σε «σκληροπυρηνικά» Μέσα της ελεύθερης αγοράς, εδώ και αρκετούς μήνες, αφορούν τις δράσεις των επιχειρήσεων αυτών για το περιβάλλον.

Τι συμβαίνει στη χώρα μας και οι άνθρωποι της εξουσίας (πολιτικής, επιχειρηματικής, κλπ) είναι τόσο «προσεκτικοί» ή απόντες στα ζητήματα του περιβάλλοντος; Το πολιτικό σύστημα επιμένει να διατηρεί το υπουργείο Δημοσίων Έργων μαζί με το Περιβάλλοντος, κάτι που δεν συμβαίνει σε καμία χώρα της Ευρώπης (το ζήτημα αυτό δεν είναι θέμα μόνο της κυβέρνησης, αλλά του συνόλου του πολιτικού συστήματος: το μοντέλο μεγαλούργησε επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, ενώ και τα μικρότερα κόμματα, δεν φαίνεται να το έχουν βάλει ψηλά στην agenda τους).

Το περασμένο καλοκαίρι συνέβη η μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή της χώρας, λόγω των πυρκαγιών, κι όμως αυτή την εποχή:
-ο πρώην υπουργός και ισχυρός φίλος του πρωθυπουργού κ. Πέτρος Μολυβιάτης βγαίνει στα κανάλια για να εκφράσει την αγωνία του, επειδή δεν είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν τα 170-180 εκατομμύρια που συγκεντρώθηκαν για τους πυρόπληκτους,
-πέρα από τα δάκρυα που χύθηκαν τους πρώτους δύο μήνες μετά τις πυρκαγιές, δεν φαίνεται να έχουν δημιουργηθεί συστήματα, δομές, σχέδια που θα σώσουν την παράσταση το επόμενο καλοκαίρι,
-τον περασμένο Αύγουστο φάνηκε η απουσία της κοινωνίας των πολιτών στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του περιβάλλοντος,
-χιλιάδες φωνές πολιτών βροντοφώναξαν ότι δεν αξιοποιείται η εθελοντική διάθεση, στην αντιμετώπιση οικολογικών καταστροφών.

Μέσα σε αυτό το κλίμα είναι πολύ χρήσιμες οι εκατοντάδες προσπάθειες από ευαίσθητους σε θέματα περιβάλλοντος bloggers. Είναι μια ύστατη προσπάθεια, ένα δίχτυ ασφαλείας μιας κοινωνίας, που δεν σκέφτεται συλλογικά. Αποτελούν μια πολύ χρήσιμη οπισθοφυλακή. Εξίσου πολύτιμη είναι η δράση εκατοντάδων τοπικών συλλόγων και περιβαλλοντικών πρωτοβουλιών. Κρατάνε τη σπίθα ζωντανή, πιέζουν τους τοπικούς παράγοντες, που ρέπουν συνήθως προς τις εργολαβίες, το τσιμέντο, τις οικοπεδοποιήσεις…

Θα ενοχλήσω κάποιους αν πω ότι θεωρώ πολύ σημαντικές τις παρεμβάσεις κάποιων που δεν προέρχονται από τα «κάτω», αλλά συμμετέχουν στην κεντρική σκηνή της εξουσίας (όπως αυτή ορίζεται από τη δομή της κοινωνίας). Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για το Περιβάλλον, κ. Σταύρος Δήμας, όταν ήταν στην Ελλάδα, θεωρείτο ως ένας από τους πιο συντηρητικούς πολιτικούς, ένας χαμηλών τόνων άνθρωπος. Απ’ όταν άρχισε όμως η θητεία του στις Βρυξέλλες, έχει κάνει αρκετές παρεμβάσεις στα περιβαλλοντικά θέματα της χώρας. Πολλές από αυτές, μάλιστα, είναι αρκετά πιο προχωρημένες, σε σχέση με τις θέσεις των ελληνικών κομμάτων, των πέραν της Νέας Δημοκρατίας (π.χ., για την αποκομιδή των σκουπιδιών και τους περίφημους ΧΥΤΑ).

Ο ραδιοτηλεοπτικός ΣΚΑΪ είναι άλλη μια περίπτωση, που έχει πραγματοποιήσει πολλές και ηχηρές παρεμβάσεις. Είναι ένας όμιλος Media, με «ισχυρή προσωπικότητα», με θέσεις που σε ορισμένα ζητήματα προκαλούν συζητήσεις. Οι παρεμβάσεις του όμως για τα θέματα του περιβάλλοντος, είναι ισχυρές, έχουν πρόγραμμα και –κυρίως- ακροατήριο και αποτέλεσμα (π.χ., η καμπάνια για τον καθαρισμό του Κηφισού ή την εγκατάσταση λαμπτήρων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης).

Στην μικρή ομάδα των προσώπων της κεντρικής πολιτικής σκηνής, που επιχειρούν να προχωρήσουν αποφάσεις για λιγότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος, είναι και ο υπουργός Μεταφορών κ. Κωστής Χατζηδάκης. Παρόλο που έχει πάνω του τα «βουνά» της Ολυμπιακής και τις καθημερινές κρίσεις των Μέσων Μεταφοράς, έχει ξεκινήσει ενέργειες για τις «πράσινες μεταφορές» και προωθεί αποφάσεις για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών, κλπ. (Link σε ό,τι έγραψε το ΚΗ).

Όλοι μας έχουμε την απορία, κατά πόσο θα καταφέρει να ταρακουνήσει τις 17 περίπου δημόσιες εταιρείες (ΔΕΚΟ) που ανήκουν στο υπουργείο μεταφορών (ΟΣΕ, λεωφορεία, κλπ). Οι περισσότερες λειτουργούν με υψηλή ενεργειακή κατανάλωση, αλλά και συμβατική επιχειρηματική νοοτροπία. Κανένας υπουργός δεν μπορεί να προωθήσει κάτι θετικό, αν δεν βοηθηθεί από ομάδες πολιτών, που θα αγκαλιάσουν τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία του (ακόμα και αν του κάνουν σκληρή κριτική για άλλα θέματα).

Ήταν εντυπωσιακή η πρόσφατη υποστήριξη της απόφασης του κ. Χατζηδάκη για την επέκταση του ωραρίου του Μετρό τα Σαββατοκύριακα, από τη «γενιά των 700 ευρώ», που έφθασε στο σημείο να κάνει και κατάληψη σε σταθμό του Μετρό!

Η προώθηση μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος, δεν είναι –πλέον- θέμα που αφορά τις επόμενες γενιές. Έτσι που κάναμε την Ελλάδα, αφορά την καθημερινή μας ζωή. Γι’ αυτούς τους λόγους, εκτός από τις φωνές των bloggers και των περιβαλλοντικών οργανώσεων, έχουν πολύ μεγάλη σημασία οι άμεσες παρεμβάσεις των ανθρώπων που διαχειρίζονται εξουσία. Μπορούν να πάρουν αποφάσεις τώρα. Επειδή, όμως, η εφαρμογή τους εξαρτάται από τις συμμαχίες που θα δημιουργήσουν και την συμπαράσταση που θα κατακτήσουν, είναι χρήσιμο να δούμε με περισσότερο προσοχή τις πρωτοβουλίες τους.

Σε μια χώρα, όπου πάμπλουτοι εργολάβοι και παντοδύναμοι δημοσιογράφοι προβάλουν τον εαυτό τους ως «αντιεξουσιαστή», δεν είναι κακό απλοί πολίτες να πουν δύο καλά λόγια για τα ελάχιστα πρόσωπα της εξουσίας, που επιχειρούν να κάνουν κάτι για το περιβάλλον. Ακόμα και αν υπάρχει η υπόνοια ότι οι δράσεις αυτές έχουν σκοπιμότητα (π.χ., της αύξησης της δημοφιλίας), τα θέματα του περιβάλλοντος είναι τόσο χαμηλά, που αξίζει τον κόπο να επιχειρήσουμε και κάποια «ανίερη συμμαχία».

No comments: