Γέρικα σκυλια ή ας δωσουμε χωρο στα διψασμένα κουτάβια...

Το κακό νέο είναι ότι το πολιτικό σύστημα αντί να γίνεται πιο ανοικτό εξαιτίας της κρίσης, ακολουθεί την αντίθετη πορεία: κλείνεται περισσότερο στον εαυτό του και φράζει το δρόμο σε νέους ανθρώπους. Το καλό νέο είναι ότι κάποια -λίγα- κόμματα πιέζονται από την ανάγκη να ξανοιχτούν προς νέες/νέους και ορισμένοι -λίγοι- πολιτικοί θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία να ακούσουν τη νεότερη γενιά.

Ήμουν μάρτυρας σε μια συνάντηση ενος 30χρονου παραγωγικότατου νέου και ενός  πολιτικού, με υπουργική προϊστορία. Τους γνωρίζω πάρα πολλά χρόνια και τους δύο, αυτοί δεν είχαν συναντηθεί μέχρι στιγμής. Ο πολιτικός ένιωσε την ανάγκη να συναντήσει το νέο για να ακούσει. Είχε συνειδητοποιήσει την ανάγκη ,σε αυτή την περίπτωση, να ακούσει και όχι να μιλήσει.

Ο νέος, αν και με γερμανική παιδεία και νοοτροπία, ήταν από αυτούς που είναι οργισμένοι με το πολιτικό σύστημα. Πρότυπο κάποιων νέων που δεν πρόκειται να πάρουν γιαούρτια, αλλά έχουν περισσή οργή, γιατί λείπουν οι αξιοπρεπείς δουλειές, η αξιοκρατία… Έχουν πτυχία, ικανότητες, αλλά δεν μπορούν να βρουν τις ευκαιρίες που αξίζουν.

Η συνάντηση κράτησε αρκετά περισσότερο απ’ όσο προβλεπόταν. Θα χρειαζόταν ένα δισέλιδο της Lifo για να περιγραφούν τα βασικά σημεία, γι αυτό μένω μόνο στο -κατ’ εμένα- βασικό: ο νέος ήταν σκληρός, αλλά ρεαλιστής. Περιέγραψε τα αδιέξοδα της γενιάς του, αλλά στο τέλος κάθε θέματος που ανέπτυσσε, κατέληγε στο ότι έχει μια δουλειά σε ένα δύσκολο δημόσιο φορέα, όπου βλέπει να αποδίδει η προσπάθεια. Αναφέρθηκε στο πώς ξεπέρασε τη διάλυση της υπηρεσίας του, την απροθυμία -στην αρχή- των περισσότερων εργαζομένων να κάνουν κάτι παραγωγικό, στο πώς δημιουργήθηκε μια ομάδα. Η αμοιβή του είναι μικρή, δεν έχει εξασφάλιση στη δουλειά του, αλλά αυτός εκεί βρήκε στην πράξη τις λύσεις που περιγράφουν κλασικά εγχειρίδια του management και της πολιτικής θεωρίας.

Αυτά που η γενιά του πολιτικού, αλλά και ο κύκλος των ηγεσιών της χώρας, θεωρούν ότι είναι ανέφικτα, γιατί «αυτά στην Ελλάδα δεν γίνονται».

Δηλαδή πόσους νοητικούς κύκλους πρέπει να κάνουμε για να ανακαλύψουμε το προφανές; It is elementary stupid! Αν επιτρέψουμε να πάρουν οι νέες/νέοι τις ευκαιρίες που τους αξίζουν, τότε αυτοί μπορούν να κάνουν κάτι καλύτερο για τα χαλάσματα που τους φέραμε. Στη χειρότερη, αρκετοί από αυτούς θα το επιχειρήσουν γιατί είναι ό,τι καλύτερο μπορούν να παλέψουν σ’ αυτή τη χώρα.

Οι σκέψεις αυτές δεν προκύπτουν απο κάποιο ρομαντικό μοντέλο, ούτε από διάθεση -διαδεδομένη γύρω μας- να χαϊδέψω τη νέα γενιά... Το συμπέρασμά αναδύεται από δεκάδες παραδείγματα που έχω την τύχη να συναντώ:  νεότεροι άνθρωποι δεν δέχονται να είναι αργόμισθοι στο δημόσιο, δεν επιθυμούν να γίνουν ορντινάντσες κατεστημένων πολιτικών, δεν προσφέρονται να ακολουθήσουν τις επιταγές της επιχειρηματικής (ενίοτε κρατικοδίαιτης) επετηρίδας...

Για να δοθεί απάντηση στη κρίση, δεν αρκούν κάποιες περιπτώσεις νέων που ξέφυγαν από το σφιχτό εναγκαλισμό των παλιότερων. Για παράδειγμα, είναι στενάχωρο που κόμματα εναλλακτικά δεν έχουν σαφές πλάνο για το πώς θα φέρουν στην πρώτη γραμμή νέα πρόσωπα. Εξίσου απρόσμενο είναι ότι υγιείς και δυναμικοί επιχειρηματίες δεν έχουν  πρόγραμμα ανάδειξης νεότερων στελεχών. Σε άλλες κοινωνίες και οικονομίες αυτά είναι αυτονόητοι κανόνες του παιχνιδιού. Στην Ελλάδα, οικογένειες, παρέες, οργανισμοί, εταιρείες έχουν παγιδευτεί στην αναπαραγωγή ενός συστήματος που είναι όλο και πιο γερασμένο, πιο φθαρμένο,  πιο αναποτελεσματικό. Η κρίση δείχνει ότι το σύστημα δεν παίζει απλώς τα ρέστα του, αλλά και τα χάνει... Δεν μπορούν γέρικα σκυλιά να μάθουν καινούρια κόλπα...

(Μια σύντομη μορφή της παραπάνω ανάρτησης δημοσιεύθηκε στη Lifo)

H MAMA TOY ΛΑΚΗ

Το σκηνικό μου θυμίζει το Λάκη και τη μαμά του, που ήταν επικεφαλής μιας εταιρείας σε έναν -υποτίθεται- μοντέρνο κλάδο. Η μαμά έλεγχε τα πάντα, ο Λάκης μεγάλωνε και  λειτουργούσε απόλυτα εξαρτημένος από τις αποφάσεις της. Τα χρόνια περνούσαν και όταν η μαμά αποφάσισε να περάσει τη διοίκηση στο Λάκη, αυτός ήταν 55 ετών και η εταιρεία στα κατώφλι της χρεωκοπίας.

Αν το σκεφτείτε λιγο, υπάρχουν πολλές ιστορίες με Λάκηδες γύρω μας, τόσο στην πολιτική, όσο και στις επιχειρήσεις. Πολλές από αυτές είναι αντικείμενο περισσότερο των ψυχαναλυτών και λιγότερο των πολιτικών ή των οικονομικών αναλυτών. Το σύστημα δούλευε  επί πολλά χρόνια, το «μαγαζί» δούλευε, ο Λάκης συνήθως ήταν μια ψυχοπαθολογική περίπτωση, αλλά πλούσιος και με μεγάλη δύναμη και επιρροή. The game is over… Η φούσκα του χρέους και η φούσκα του lifestyle, που έδιναν μια ασταθή ισορροπία στο σύστημα με τους Λάκηδες , έσκασαν και οι δύο... Τα θραύσματα πέφτουν στα μούτρα της ελληνικής κοινωνίας, από την «κορυφή» (τις Ηγεσίες) μέχρι -δυστυχώς- τη βάση... Αρκετές οικογένειες στηρίζονταν στο ότι τα παιδιά τους θα ζούσαν όχι από πραγματικές ευκαιρίες αλλά από αυτά που είχαν αποθησαυρίσει μέσω της φούσκας, της καταπάτησης δημοσίων αγαθών, οι γονείς. Ο φαύλος κύκλος έσπασε. Ο Λάκης πρέπει να πάρει τη ζωή του πίσω... Η κοινωνία πρέπει να του επιστρέψει τις ευκαιρίες που του έκλεψε...

Στον αντίποδα του Λάκη υπάρχει η ιστορία της Νάντιας και του Σεργκέι, ενός ζευγαριού νέων από τη Ρωσία και την Ουκρανία, που είναι γεμάτοι ενέργεια και διάθεση να δουλέψουν σκληρά στην Ελλάδα που βρέθηκαν. Η ιστορία της Σόφης, με μεταπτυχιακά στις ΗΠΑ, που έχει κάνει ενα επιτυχημένο κατάστημα στο χώρο της εστίασης, πρότυπο σε μια Ελλάδα όπου τρως ακριβά και χαλια... Ο Θέμης που ετοιμάζει επιχείρηση εξαγωγής ελληνικών αγροτικών προϊόντων, ενω παράλληλα ετοιμάζει κατάστημα στη Σαντορίνη... Η Αρετή που πάλευε δυο χρόνια για να φτιάξει μια όμορφη γωνία κατάλυσης ιδεών στο κέντρο της Αθήνας. Ο Δημήτρης, που με έδρα (ως πότε;) την Πάτρα εξάγει υψηλή τεχνολογία στη Silicon Valley…

Κάνοντας μπρος-πίσω, θα μεταφέρω αυτό που μου είπε κατ’ ιδίαν γνωστός πολιτικός που βρέθηκε στη συνάντηση που είχε ο κ. Βαγ. Βενιζέλος με πνευματικούς ανθρώπους (Μουσείο Μπενάκη, 3/4/2012). «Σοκαρίστηκα όταν είδα ότι ανάμεσα στους προσκεκλημένους δεν υπήρχαν άνθρωποι κάτω των 35 ετών». Εγώ έβαλα στοίχημα ότι σ’ αυτή την εκδήλωση κανένας δεν σκέφτηκε να καλέσει έναν 40ρη δημιουργικό άνθρωπο, που πρόσφατα έκανε άλλη μια διεθνή επιτυχία. Δεν ρώτησα αν τον σκέφτηκαν, γιατί είμαι σίγουρος  ότι δεν εμπίπτει στα κριτήρια με τα οποία -από σύστημα- γίνονται αυτές οι λίστες. Θα τον ρωτήσω, παρ’ ό,τι είμαι βέβαιος ότι και αν τον καλούσαν, αυτός δεν θα πήγαινε...

Η ιστορία δεν γράφεται με καλές προθέσεις και η κρίση δεν αντιμετωπίζεται με νουθεσίες. Οι μαμάδες  των Λάκηδων δεν πρόκειται να εκχωρήσουν το προνόμιο που τους έδωσε η ελληνική κοινωνία στην περίοδο 1821-2009, να κρατάνε για πάρτη τους το τιμόνι , τα κλειδιά, ακόμα και τα κατευναστικά χαπια... Οι δυναμικοί άνθρωποι , οι ζωντανές Κοινότητες αυτής της χώρας, πρέπει να δείξουν στη μαμά του Λάκη, με ευγενικό ή με αυστηρό τρόπο, ότι η κατάσταση έχει οδηγηθεί σε μονόδρομο...

(Η ανάλυση με πρόσθετα στοιχεία για το Λάκη και τη μαμά του στο lifo.gr)

Για το τέλος, δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό να παραθέσω αυτή τη σκέψη μιας 50χρονης, που λέει ότι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε για τους νέους είναι να τους αδειάσουμε τη γωνία από την αφεντιά μας...